در سال‌های اخیر، قهوه به‌عنوان یک صنعت، فرهنگ و حتی هنر مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته است. با گسترش قهوه تخصصی و افزایش علاقه به طعم‌ها و تجربه‌های متنوع، آشنایی با اصطلاحات رایج در این حوزه برای مصرف‌کنندگان و فعالان این صنعت ضروری شده است.
در این مطلب، به معرفی و توضیح بخش اول اصطلاحات پرکاربرد و مهم در دنیای قهوه می‌پردازیم؛ دانستن این مفاهیم می‌تواند درک عمیق‌تری از طعم، کیفیت و تجربه نوشیدن یک فنجان قهوه دلچسب را برای شما به ارمغان بیاورد.
اصطلاحات تخصصی قهوه – قهوه اسپشیالتی (Specialty Coffee)
قهوه اسپشیالتی به دانه‌های قهوه ای اطلاق می‌شود که در ارزیابی‌های رسمی نمره‌ای بالاتر از ۸۰ (از ۱۰۰ نمره) کسب می‌کنند. این دانه‌ها از مراحل تولید تا آماده‌سازی تحت نظارت دقیقی قرار دارند و هدف آن‌ها ارائه تجربه‌ای بی‌نقص و منحصر‌به‌فرد است. این تعریف توسط انجمن قهوه تخصصی آمریکا (SCA) ارائه شده است. [اینجا بخوانید: انواع قهوه های مصرفی]
اصطلاحات تخصصی قهوه – سینگل اوریجین (Single Origin)
قهوه سینگل اوریجین یا تک خاستگاه به دانه‌هایی اطلاق می‌شود که از یک منطقه جغرافیایی خاص، یک مزرعه یا حتی یک قطعه زمین مشخص تهیه شده‌اند. این نوع قهوه معمولاً ویژگی‌های طعمی منحصر‌به‌فرد منطقه خود را حفظ کرده و در بین علاقه‌مندان قهوه تخصصی محبوب است. [اینجا بخوانید: انواع قهوه های مصرفی]
اصطلاحات تخصصی قهوه – بِلِند (Blend)
بلند به ترکیبی از دانه‌های قهوه از مبدأها یا فرآوری‌های مختلف گفته می‌شود که برای رسیدن به یک طعم متعادل و خاص با هم ترکیب شده‌اند. این کار معمولاً توسط رسترهای حرفه‌ای انجام می‌شود تا طعمی یکنواخت و هدفمند ایجاد شود. بلند ها می توانند از انواع دانه های قهوه ربوستا یا عربیکا یا ترکیبی از هر دو نوع این دانه ها باشد. [اینجا بخوانید: انواع قهوه های مصرفی]
اصطلاحات تخصصی قهوه – رُست (Roast)
رُست به فرآیند برشته‌سازی دانه خام قهوه گفته می‌شود. درجه برشته‌سازی (بطور کلی لایت، مدیوم و دارک) تأثیر زیادی بر طعم، بادی و اسیدیتی قهوه دارد. قهوه‌های لایت معمولاً اسیدیتی بالاتری دارند، در حالی که قهوه‌های دارک طعم تلخ‌تر و بادی سنگین‌تری دارند.
اصطلاحات تخصصی قهوه – گرایند (Grind)
گرایند به میزان آسیا‌شدن دانه قهوه اشاره دارد. این مورد ارتباط مستقیمی به روش دم‌آوری (مثل قهوه های دمی، اسپرسو، ترک و … ) دارد. آسیای نادرست یکی از شایع‌ترین دلایل نتیجه ضعیف در دم‌آوری قهوه است. جهت آشنایی بیشتر با آسیای قهوه می توانید مطالب “راهنمای آسیای قهوه” و “درجه سابه قهوه” را دنبال نمایید.
اصطلاحات تخصصی قهوه – آروما (Aroma)
آروما به رایحه قهوه گفته می‌شود که هم در حالت خشک (پیش از دم‌آوری) و هم در حالت مرطوب (پس از دم‌آوری) قابل حس است. آروما بخش مهمی از تجربه حسی قهوه را تشکیل می‌دهد و می‌تواند شامل نت‌هایی مانند گلی، میوه‌ای، شکلاتی، ادویه‌ای و … باشد.
اصطلاحات تخصصی قهوه – اسیدیتی (Acidity)
اسیدیتی به حس شادابی و تیزی طعمی گفته می‌شود که معمولاً در قهوه‌های باکیفیت دیده می‌شود. این ویژگی لزوماً به معنای ترشی نیست، بلکه به حس روشن و زنده‌ای اشاره دارد که قهوه در دهان ایجاد می‌کند. قهوه‌های آفریقایی معمولاً اسیدیتی بالاتری دارند. میزان اسیدیتی دانه های قهوه عربیکا نیز نسبت به دانه های ربوستا بیشتر است.
اصطلاحات تخصصی قهوه – بادی (Body)
بادی به میزان احساس سنگینی یا غلظت قهوه در دهان گفته می‌شود. قهوه با بادی بالا، بافتی سنگین‌تر و ملموس‌تر دارد و حس کامل‌تری در دهان ایجاد می‌کند در حالی که قهوه با بادی سبک‌تر، رقیق‌تر و روان‌تر است.
اصطلاحات تخصصی قهوه – افترتِیست (Aftertaste)
افترتیست یا طعم پس‌مانده به مزه‌ای گفته می‌شود که پس از نوشیدن قهوه در دهان باقی می‌ماند. افترتیست می‌تواند طولانی، شیرین، تلخ یا حتی اسیدی باشد و نقش مهمی در قضاوت کلی درباره کیفیت قهوه دارد.
اصطلاحات تخصصی قهوه – کِرِما (Crema)
کرما لایه‌ای از کف طلایی‌رنگ است که روی سطح اسپرسو قرار می‌گیرد. وجود کرما نشان‌دهنده‌ی عصاره‌گیری مناسب، تازگی دانه قهوه و فشار صحیح دستگاه اسپرسو است و معمولاً به‌عنوان نشانه‌ای از کیفیت در اسپرسو شناخته می‌شود.
در دنیای قهوه، یادگیری و آشنایی با اصطلاحات تخصصی می‌تواند تجربه قهوه نوشی شما را چند پله ارتقا دهد. بعنوان مثال دانستن مفاهیمی مانند اسیدیتی، بادی و سینگل اوریجین به شما کمک می‌کند تا قهوه‌ای متناسب با سلیقه خود پیدا کنید. با یادگیری مستمر و کشف طعم‌ها و روش‌های مختلف دم‌آوری، می‌توانید به تجربه‌ای کامل‌تر و حرفه‌ای‌تر از نوشیدن قهوه دست یابید.
