فرنچ پرس یکی از محبوب‌ترین ابزارهای دم‌آوری قهوه است که به دلیل سادگی در استفاده و تهیه یک قهوه خوب، جایگاه ویژه‌ای در میان علاقه‌مندان به قهوه دارد. این دستگاه از یک محفظه استوانه‌ای و یک پیستون با فیلتر فلزی تشکیل شده است که امکان جداسازی تفاله قهوه از نوشیدنی را فراهم می‌کند. در این مطلب به معرفی  کامل و جامع این دستگاه خواهیم پرداخت. هم چنین به نحوه سرو استاندارد قهوه با فرنچ پرس و نکات مربوط به آن اشاره خواهیم کرد.

 

 

تاریخچه فرنچ پرس

فرنچ پرس یکی از قدیمی‌ترین و روش‌های دم‌آوری قهوه است که داستانی طولانی و جالب دارد. ریشه این دستگاه به قرن نوزدهم باز می­گردد، زمانی که دو مخترع فرانسوی به نام‌های “مایر و دلفورگ” در سال ۱۸۵۲ اولین نسخه از فرنچ پرس را طراحی کردند. در آن برهه، این وسیله فقط یک فیلتر ساده بود که با استفاده از فشار دستی می‌توانست تفاله‌های قهوه را از نوشیدنی جدا کند. این طراحی اولیه به‌دلیل سادگی محبوبیت زیادی پیدا کرد اما به دلیل مشکلاتی در فیلتر قهوه و جلوگیری از عبور تفاله‌ها، نتوانست مدت زیادی در بازار دوام بیاورد.

اما مسیر اصلی تکامل فرنچ پرس از سال ۱۹۲۹ آغاز شد. “آتیلیو کالیمانی” یک مخترع ایتالیایی بود که نسخه‌ای نوین از این دستگاه را طراحی کرد. همان دستگاهی که امروزه به نام فرنچ پرس شناخته می‌شود. طراحی جدید  فرنچ پرس کالیمانی از یک پیستون فلزی برخوردار بود که اجازه می‌داد قهوه به طور مؤثرتری از تفاله‌ها جدا شود. یکی از مزایای این دستگاه استفاده از فیلتر فلزی قابل استفاده مجدد بود که نسبت به فیلترهای کاغذی ارجحیت داشت، چرا که اجازه می‌داد روغن‌های طبیعی قهوه که به طعم غنی آن کمک می‌کنند، در نوشیدنی نهایی حفظ شوند.

با وجود طراحی و تولید دستگاه فرنچ پرس کالیمانی، این ابزار تا دهه ۱۹۵۰ موفق به گسترش در سطح جهانی نشد. تا این که در سال ۱۹۵۸ “فالیرو بونادینی” اصلاحاتی اساسی روی آن انجام داد که موجب بهبود عملکرد دستگاه شد. این تغییرات نه تنها فرنچ پرس را به دستگاهی با کاربری بهتر و مؤثر تبدیل کرد و سبب پایه‌گذاری بسیاری از برندهایی شد که امروزه در تولید فرنچ پرس‌های باکیفیت فعالیت می‌کنند.

در دهه ۱۹۶۰، یکی از برندهای شناخته‌شده دانمارکی به نام Budom ، فرنچ پرس را با طراحی مدرن‌تری به بازار معرفی کرد که در نهایت تبدیل به استاندارد جهانی شد. استفاده از مواد مقاوم‌تر مانند شیشه‌های بوروسیلیکات و پلاستیک‌های فشرده باعث شد که فرنچ پرس‌ها برای سال های بیشتری عمر کنند و  از نظر ظاهری نیز جذاب‌تر شوند. فرنچ پرس های تولیدی شرکت Bodum به سرعت در اروپا و ایالات متحده محبوب شدند و به عنوان یک ابزارهای اصلی تهیه قهوه به خانه مردم راه یافتند.

فرنچ پرس امروزی، به دلیل سادگی در استفاده، کنترل کامل بر فرآیند دم‌آوری و تولید قهوه‌ای با طعم غنی و طبیعی، همچنان یکی از روش‌های محبوب تهیه قهوه در سراسر جهان است. بسیاری از افراد حرفه‌ای در صنعت قهوه از فرنچ پرس برای تهیه قهوه‌های خوش‌طعم و خوش‌عطر استفاده می‌کنند. علاوه بر این، فرنچ پرس نه تنها برای دم‌آوری قهوه، بلکه برای تهیه دمنوش‌ها و چای‌های خاص نیز کاربرد دارد، که این امر موجب افزایش تنوع استفاده از آن در میان دوستداران نوشیدنی‌های گرم شده است.

 

 

علت نامگذاری ابزار فرنچ پرس

علت نامگذاری فرنچ پرس (French Press) به این اسم به ریشه‌های فرانسوی آن بازمی‌گردد. همانطور که در بخش تاریخچه به آن اشاره کردیم این دستگاه برای نخستین بار توسط مخترعین فرانسوی طراحی و ساخته شد. کلمه “فرنچ (French)” به کشور سازنده فرنچ پرس یعنی فرانسه اشاره دارد و کلمه “پرس (Press)” نیز به دلیل استفاده از فیلتر برای عصاره گیری قهوه با این ابزار انتخاب شده است. به عبارت دیگر، “فرنچ پرس” به معنای “فشار فرانسوی” است که به عمل فشار دادن پیستون برای جدا کردن تفاله‌ها از نوشیدنی ارتباط دارد. بنابراین، این اسم ترکیبی از تاریخچه ساخت این دستگاه و نحوه عملکرد آن است.

 

 

مکانیزم عملکرد فرنچ پرس

برای دم آوری و عصاره گیری قهوه ابزار های متنوع و دستگاه های زیادی وجود دارند که هر کدام نوع و روش خاص خود را دارند. در مطالب قبلی اشاره کردیم که فرنچ پرس در دسته قهوه دمی قرار می گیرد که از تکنیک غوطه وری (immersion) استفاده می کند. در این تکنیک، قهوه و آب به طور کامل با یکدیگر تماس پیدا می‌کنند و قهوه در مدت زمانی خاصی در آب داغ باقی می ماند. با تکنیک غوطه وری عصاره‌گیری به آرامی انجام می‌شود و معمولاً طعم‌های غنی‌تر و پیچیده‌تری از قهوه حاصل می‌شود. مکانیزم عملکرد روش فرنچ پرس دقیقا همین است. ترکیب قهوه و آب داغ بصورت مستقیم در مدت زمانی مشخص. سپس با استفاده از پیستون فلزی نوشیدنی و تفاله قهوه از یکدیگر جداسازی می شوند.

 

 

7 دلیل محبوبیت فرنچ پرس

• سادگی در استفاده: آماده سازی قهوه با فرنچ پرس برای عموم مردم امکانپذیر است؛ چرا که نحوه آماده سازی با این ابزار آسان است و به دانش و مهارت خاصی نیاز ندارد.
• کنترل فرآیند دم‌آوری: در این روش امکان تنظیم زمان دم‌آوری، دمای آب و نسبت قهوه به آب را بصورت دلخواه امکانپذیر می شود.
• حفظ روغن‌های طبیعی قهوه: فرنچ پرس به دلیل استفاده از تکنیک غوطه وری و دارا بودن فیلتر فلزی روغن‌های طبیعی قهوه را در نوشیدنی حفظ می کند که منجر به خوش طعم و خوش عطر شدن قهوه می گردد.
• بدنه (body) قوی: به دلیل تماس مستقیم آب و قهوه، نوشیدنی نهایی دارای بدنه‌ای قوی و طعمی عمیق است.
• عدم نیاز به تجهیزات بیشتر: برای استفاده از فرنچ پرس، تنها به یک فرنچ پرس آب داغ و قهوه آسیا‌شده نیاز است و نیازی به تجهیزات جانبی پیچیده تر و فیلترهای کاغذی نمی باشد.
• قابل حمل بودن: این ابزار در هر مکانی قابل استفاده است و مانند بسیاری از دستگاه های آماده سازی قهوه به مکان خاصی محدود نیست. هرجایی مثل منزل، محل کار، دانشگاه، طبیعت و … .
• چندکاره بودن: فرنچ پرس به دلیل نحوه عملکرد خاص خود فقط برای آماده سازی قهوه کاربرد ندارد و می‌توان از آن برای تهیه انواع چای ها، دمنوش‌ها و … نیز استفاده کرد.

 

 

راهنمای سایزبندی فرنچ پرس

فرنچ پرس‌ها در اندازه‌های مختلفی عرضه می‌شوند که معمولاً بر اساس ظرفیت آن‌ها به میلی‌لیتر یا مشخص می‌شوند. انتخاب اندازه مناسب به میزان مصرف روزانه و تعداد افرادی که از قهوه استفاده می‌کنند بستگی دارد.

• فرنچ پرس ۳۵۰ میلی‌لیتر (۱-۲ فنجان): مناسب برای مصرف فردی.
• فرنچ پرس ۶۰۰ میلی‌لیتر (۳-۴ فنجان): مناسب برای دو نفر یا مصرف متوسط.
• فرنچ پرس ۱۰۰۰ میلی‌لیتر (۸ فنجان): مناسب برای خانواده‌ها یا محیط‌های کاری کوچک.

 

 

مراحل آماده‌سازی قهوه با فرنچ پرس

1. آسیاکردن قهوه: دانه‌های قهوه را به صورت درشت آسیاب کنید تا فیلتر فلزی بتواند به‌خوبی تفاله‌ها را جدا کند. برای آشنایی با میزان دقیق درجه آسیا در ابزار فرنچ پرس به مطلب راهنمای جامع آسیای قهوه به شما کمک خواهد کرد. در صورتی که دستگاه آسیای قهوه ندارید حین خرید قهوه از فروشنده بخواهید دانه های قهوه را برای فرنچ پرس آسیا کند.
2. گرم کردن فرنچ پرس: بهتر است قبل از استفاده از فرنچ پرس، محفظه شیشه آن را با آب داغ گرم کنید تا دمای ثابتی حفظ شود.
3. اضافه کردن قهوه درون شیشه: به ازای هر 100 میلی‌لیتر آب، حدود 5 الی 8 گرم قهوه آسیاشده درون محفظه اضافه نمایید.
4. اضافه کردن آب داغ: آب را بجوشانید. سپس اجازه دهید آب جوش 30 ثانیه استراحت کنید تا به دمای 93 درجه برسد. در این مرحله به آرامی آب داغ 93 درجه را به میزانی روی قهوه بریزید تا کمی روی سطح قهوه را بپوشاند.
5. هم زدن مخلوط: پس از مرحله اول اضافه نمودن آب داغ، به آرامی و حدود ده ثانیه آب و قهوه را مخلوط نمایید.
6. اضافه کردن بقیه آب داغ: به آرامی بقیه آب داغ را بر روی ترکیب آب و قهوه اضافه نمایید.
7. گذاشتن درپوش: درب فرنچ پرس را بدون فشار بر روی محفظه شیشه ای قرار دهید.
8. انتظار برای دم‌آوری: به مدت ۴ الی 5 دقیقه صبر نمایید تا قهوه به درستی دم بکشد.
9. فشردن پیستون: پس از گذشت زمان موردنظر، پیستون را به آرامی به پایین فشار دهید تا تفاله‌ها جدا شوند.
10. سرو قهوه: بلافاصله قهوه را در فنجان‌ها بریزید و از نوشیدن آن لذت ببرید.

 

 

4 نکته مهم آماده سازی قهوه با فرنچ پرس

• استفاده از آب با کیفیت: کیفیت آب تأثیر مستقیمی بر طعم قهوه دارد. بهتر است از آب تصفیه‌شده استفاده کنید.
• تنظیم دمای آب: دمای ایده‌آل برای دم‌آوری قهوه با فرنچ پرس حدود 93 درجه سانتی‌گراد است.
• رعایت نسبت قهوه به آب: نسبت استاندارد قهوه به آب را رعایت نمایید.
• تمیزکردن فرنچ پرس: پس از هربار استفاده، دستگاه را بخوبی تمیز کنید تا از لکه شدن و تجمع روغن‌ها و باقیمانده قهوه جلوگیری شود.

 

 

5 اشتباه رایج در دم‌آوری قهوه با فرنچ پرس

• آسیای نامناسب: استفاده از آسیای ریز می‌تواند باعث عبور تفاله‌ها از فیلتر شود و طعم نامطلوب ایجاد کند.
• آب با دمای نامناسب: ریختن آب بسیار داغ یا خیلی سرد روی قهوه استخراج نامناسبی از پودر قهوه شما به همراه خواهد داشت.
• زمان دم‌آوری نامناسب: زمان دم آوری قهوه فرنچ پرس در صورتی که کمتر از ۴ الی 5 دقیقه باشد، قهوه حاصل ضعیف و بی‌طعم خواهد بود و اگر بیش از این میزان زمان ببرد، تلخ و گس می‌شود.
• فشار دادن سریع پیستون: این کار باعث عبور تفاله‌های ریز از فیلتر و ورود آن‌ها به نوشیدنی می‌شود. پیستون را به آرامی و یکنواخت پایین بیاورید.
• نگه‌داشتن قهوه در فرنچ پرس بعد از دم‌آوری: قهوه‌ای که داخل فرنچ پرس باقی بماند، به‌مرور بیش از حد ‌استخراج شده و تلخ می‌شود. بهتر است بلافاصله آن را در فنجان بریزید.

 

 

نحوه تمیز کردن و نگهداری فرنچ پرس

برای حفظ کیفیت قهوه و افزایش عمر فرنچ پرس، باید آن را به‌طور منظم تمیز کنید. بدین منظور نکات ذیل را دنبال نمایید:

• خالی کردن تفاله‌های قهوه: بعد از هر بار استفاده، تفاله‌ها را خارج کنید. می‌توانید آن‌ها را در سطل زباله بریزید یا به‌عنوان کود برای گیاهان استفاده کنید.
• شستشو با آب گرم و مایع ظرف‌شویی: فرنچ پرس را با آب گرم و کمی مایع ظرف‌شویی بشویید. بهتر است از یک برس یا اسفنج نرم برای پاک کردن فیلتر و محفظه استفاده کنید.
• تمیز کردن فیلتر: فیلتر فرنچ پرس از چند لایه تشکیل شده است. برای جلوگیری از تجمع روغن و ذرات قهوه، آن را به‌صورت دوره‌ای باز کنید و جداگانه بشویید.
• ضدعفونی با جوش شیرین یا سرکه (ماهانه): برای از بین بردن بو و چربی‌های باقی‌مانده، یک بار در ماه فرنچ پرس را با مخلوط آب گرم و جوش شیرین یا سرکه سفید شستشو دهید، سپس کاملاً آبکشی کنید.
• خشک کردن کامل: بعد از شستشو، تمام قسمت‌های فرنچ پرس را به‌خوبی خشک کنید تا از زنگ‌زدگی و رشد باکتری ها جلوگیری شود.

 

 

فرنچ پرس یک روش ساده، کاربردی و مؤثر برای دم‌آوری قهوه با طعم غنی و طبیعی است. با رعایت اصول درست آسیا، دمای آب، زمان دم‌آوری و نگهداری، می‌توان از این دستگاه نهایت لذت را برد. همچنین، تمیز کردن منظم آن باعث حفظ کیفیت قهوه و افزایش عمر فرنچ پرس خواهد شد.