موکاپات، از تاریخچه تا نحوه استفاده


موکاپات یک دستگاه سنتی دمآوری قهوه است که به دلیل طراحی ساده و کارایی بالا، در مدتی کوتاه به یکی از محبوبترین ابزارهای تهیه قهوه در جهان تبدیل شد. موکاپات با استفاده از فشار بخار آب، قهوهای غلیظ و خوشعطر تهیه میکند که شباهت زیادی به اسپرسو دارد.


موکاپات
تاریخچه موکاپات
موکاپات ابزاری ساده ولی انقلابی در صنعت قهوه است که برای اولین بار در سال ۱۹۳۳ توسط مخترع و صنعتگر ایتالیایی به نام آلفونسو بیالتی (Alfonso Bialetti) اختراع شد. در آن دوران، قهوهخانهها و کافهها مکانهای اصلی نوشیدن قهوه بودند و مردم معمولاً قهوه را به روشهای سنتی مانند دمآوری دستی یا با دستگاههای بزرگ اسپرسوساز تهیه میکردند.
ایده ساخت موکاپات با الهام از شستشوی لباسها!
داستان اختراع موکاپات به زندگی روزمره مردم ایتالیا در اوایل قرن بیستم بازمیگردد. آلفونسو بیالتی زمانی که در آشپزخانه خانهاش مشاهده کرد که همسرش چگونه از یک ماشین لباسشویی ابتدایی استفاده میکند، ایده این دستگاه به ذهنش خطور کرد. این ماشینها با استفاده از فشار بخار آب، لباسها را تمیز میکردند. بیالتی با الهام از همین ایده، تصمیم گرفت دستگاهی طراحی کند که با استفاده از فشار بخار، آب را از میان قهوه عبور دهد و نوشیدنی غلیظ و معطری تولید کند.


نحوه عملکرد موکاپات
تولید اولین موکاپات
بیالتی نمونه اولیه موکاپات را با استفاده از آلومینیوم ساخت، چرا که این فلز سبک، ارزان و مقاوم به حرارت بود و در آن زمان ایتالیا یکی از بزرگترین تولیدکنندگان آلومینیوم به شمار میرفت. طراحی این دستگاه شامل سه بخش اصلی بود:
- مخزن پایینی برای نگهداری آب
- فیلتر قیفیشکل برای قرار دادن قهوه آسیابشده
- مخزن بالایی برای جمعآوری قهوه دمشده


اولین نمونه موکاپات ساخته شده توسط مهندس بیالتی
بیالتی و نماد “مرد کوچک با سبیل”
پس از تولید موفق نمونه اولیه، بیالتی در سال ۱۹۳۳ کارخانهای به نام Bialetti Industrie تأسیس کرد. با این حال، موکاپات در ابتدا چندان مورد توجه قرار نگرفت. پس از جنگ جهانی دوم و با افزایش علاقه مردم به آماده سازی قهوه در خانه، تولید این دستگاه رونق گرفت.
فرزند آلفونسو، رناتو بیالتی (Renato Bialetti)، نقش مهمی در گسترش و بازاریابی این دستگاه ایفا کرد. او با طراحی لوگوی معروف موکاپات، یعنی “مرد کوچک با سبیل”، توانست برند بیالتی را به یک نماد فرهنگی در ایتالیا تبدیل کند. این لوگو نشاندهنده مردی ایتالیایی با لباس سنتی و سبیلی پرپشت بود که به نمادی از فرهنگ قهوهنوشی ایتالیا بدل شد.


رناتو بیالتی (Renato Bialetti) فرزند آلفونسو بیالتی (Alfonso Bialetti)
گسترش جهانی موکاپات
موکاپات در دهههای ۵۰ و ۶۰ میلادی به سرعت در سراسر اروپا و سپس در جهان گسترش یافت. این دستگاه به دلیل طراحی زیبا، کاربری ساده، و تولید قهوهای غلیظ و خوش طعم، محبوبیت بالایی پیدا کرد.


دستگاه اسپرسوساز روگازی موکاپات
موکاپات در دنیای امروز
با وجود پیشرفت تکنولوژی و تولید دستگاههای پیشرفته قهوهساز، موکاپات همچنان جایگاه خود را در میان علاقهمندان قهوه حفظ کرده است. بسیاری از قهوهدوستان، طعم خاص و سنتی قهوهای که با موکاپات تهیه میشود را ترجیح میدهند.
امروزه انواع مختلف موکاپات، از مدلهای کلاسیک آلومینیومی تا مدلهای استیل و برقی در بازار موجود هستند. برند بیالتی نیز همچنان به عنوان پیشتاز این صنعت شناخته میشود و موکاپاتهای خود را با همان طراحی کلاسیک و کیفیت بالا تولید میکند.


سمت راست موکاپات آلومینیومی، سمت چپ موکاپات استیل
5 دلیل محبوبیت موکاپات
- سادگی در استفاده: نیازی به مهارت خاصی برای استفاده از موکاپات وجود ندارد.
- قیمت مقرونبهصرفه: در مقایسه با دستگاههای اسپرسوساز حرفهای، موکاپات بسیار ارزانتر است.
- کیفیت قهوه: موکاپات قهوهای غلیظ و قوی شبیه اسپرسو تولید می کند.
- طراحی زیبا و ماندگار: شکل هشتضلعی کلاسیک موکاپات به یک نماد در طراحی صنعتی تبدیل شده است.
- همیشه در دسترس: سهولت جابجایی و نوع طراحی موکاپات باعث می شود در هر مکانی از آن استفاده کرد؛ خانه، جنگل، کوه و سفر و … .


موکاپات
اندازههای مختلف موکاپات
موکاپاتها در اندازههای مختلفی تولید میشوند که بر اساس تعداد فنجان قهوه اندازهگیری میشوند:
- 1 کاپ: مناسب برای یک نفر
- 3 کاپ: مناسب برای 2-3 نفر
- 6 کاپ و بیشتر: مناسب برای خانواده یا مهمانیها
- و … .


سایزهای مختلف موکاپات
مراحل آماده سازی قهوه اسپرسو با موکاپات
- پر کردن مخزن آب: آب گرم را تا زیر سوپاپ ایمنی مخزن آب پر کنید. استفاده از آب گرم باعث تسریع فرآیند دمآوری میشود.
- اضافه کردن قهوه: فیلتر قهوه را پر کرده و سطح آن را صاف کنید اما فشار ندهید.
- بستن موکاپات: قسمت بالایی را محکم ببندید.
- قرار دادن روی حرارت: موکاپات را روی شعله ملایم قرار دهید تا آب به جوش آمده و بر اثر فشار قهوه به قسمت بالایی منتقل شود.
- برداشتن از روی حرارت: زمانی که صدای قلقل تمام شد، موکاپات را از روی حرارت بردارید.


مراحل آماده سازی قهوه اسپرسو با موکاپات
4 نکته مهم برای داشتن قهوه خوب با موکاپات
- کیفیت آب: برای طعم بهتر در عصاره گیری نهایی قهوه خود، سعی کنید از آب تصفیهشده استفاده کنید.
- نوع قهوه: همیشه قهوه با کیفیت و تازه تهیه کنید.
- درجه آسیا: قهوه مورد نیاز موکاپات نه باید خیلی درشت باشد و نه خیلی ریز باشد، درجه آسیای مناسب موکاپات چیزی نزدیک به اندازه دانه های شکر است.
- کنترل حرارت: حرارت ملایم و ثابت باعث میشود قهوه بهتر و با طعم دلپذیرتری دم شود. ضمنا اجازه ندهید قهوه بیش از حد روی حرارت باقی بماند.


در جه آسیای قهوه مناسب موکاپات
4 اشتباه رایج در استفاده از موکاپات
- درجه آسیای درشت یا ریز: همواره از قهوه با درجه آسیای مناسب استفاده کنید. استفاده از قهوه آسیاشده با درجه خیلی درشت یا خیلی ریز باعث میشود قهوه یا خیلی رقیق شود یا تلخ و سوخته.
- فشردن قهوه: هرگز قهوه درون فیلتر موکاپات را فشار ندهید. فشار بیش از حد باعث عدم عبور آب از قهوه می شود و احتمال ترکیدن موکاپات وجود دارد.
- درست نبستن موکاپات: اگر موکاپات به درستی بسته نشود، بخار به بیرون نشت میکند و قهوه ناقص دم میشود. قسمت رویی موکاپات را نه خیلی شل و نه خیلی سفت ببندید.
- حرارت زیاد: استفاده از حرارت خیلی زیاد باعث سوختن قهوه و ایجاد طعمی تلخ میشود. در تهیه قهوه با موکاپات از شعله ملایم استفاده نمایید و بموقع موکاپات را از روی شعله بردارید.


اشتباهات رایج در استفاده از موکاپات
نحوه تمیز کردن موکاپات
- ابتدا همه قسمت های موکاپات را باز کنید و هر کدام را با استفاده از آب گرم شستشو دهید.
- برای پاکسازی راحت و جدا نمودن ذرات قهوه و لکه ها از روی اجزای موکاپات، بوسیله یک مسواک تمیز اقدام به تمیز نمودن اجزا نمایید و در انتها موکاپات را مجددا با آب گرم شستشو دهید.
- پس از شستشو تمامی قطعات موکاپات را بخوبی خشک کنید.


اهمیت تمیز کردن موکاپات
4 نکته مهم برای افزایش طول عمر موکاپات
- اجازه ندهید قهوه یا آب برای مدت طولانی درون موکاپات باقی بمانند و پس از استفاده از دستگاه موکاپات آن را شستشو دهید.
- در شستشوی موکاپات از مواد شوینده استفاده نکنید چراکه این عامل از عمر دستگاه شما می کاهد. بعلاوه اینکه شوینده ها باعث طعم زننده قهوه شما در استفاده های بعدی از دستگاه موکاپات خواهد شد.
- موکاپات را در ماشین ظرفشویی قرار ندهید و شستشوی آن را با دست انجام دهید.
- هر چند وقت یکبار، واشر و فیلتر موکاپات را بررسی کرده و در صورت نیاز تعویض کنید.


افزایش طول عمر موکاپات